අද (මාර්තු 16) ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලයේ හදිසි රැස්වීමක් පැවැත්වුණා. එහිදී මහ බැංකුවේ ප්‍රතිපත්ති පොලී අනුපාතික පාදක අංක 25 කිනුත්, වාණිජ බැංකු සඳහා වන ව්‍යවස්ථාපිත සංචිත අනුපාතිකය 1%කිනුත් පහත හෙලනු ලැබුවා. මේ හදිසි තීරණ වල අරමුණ කෝවිඩ්-19 හේතුවෙන් ලංකාවේ ආර්ථිකයට සිදු විය හැකි හානිය අවම කිරීම බව පැවසෙනවා.
ඊයේ (මාර්තු 15) දින හදිසියේ රැස් වූ ඇමරිකාවේ ෆෙඩරල් සංචිත බැංකුවේ විවට වෙළඳපොළ කමිටුව විසින්ද මේ ආකාරයෙන්ම මුදල් ප්‍රතිපත්තියේ ලිහිල් කිරීමක් කළා. ඇතැම් විට මහ බැංකුව විසින් ඇමරිකාව කළ දෙය අනුකරණය කළා වෙන්න පුළුවන්.
ඇමරිකාවේ මුදල් ප්‍රතිපත්තිය ලිහිල් කිරීම රටේ ආර්ථිකයට යහපත් ලෙස බලපාන ආකාරය සාමාන්‍යයෙන්නම් පැහැදිලියි. සංසරණයට මුදල් එකතු වූ විට භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා වන ඉල්ලුම ඉහළ ගොස් දේශීය නිෂ්පාදිතයේ යම් වැඩි වීමක් සිදු වෙනවා. නමුත්, ඇමරිකාවේ වුවත් මේ අවස්ථාවේ භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනය අඩාල වී තිබෙන හේතුව සැලකූ විට භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා වන ඉල්ලුම කෘතීම ලෙස ඉහළ දැමූ පමණින් කෙතෙක් දුරට නිෂ්පාදිතය ඉහළ යයිද කියන එක සැක සහිතයි.
ඉල්ලුම කෘතීම ලෙස ඉහළ දමා නිෂ්පාදිතය ඉහළ දමා ගැනීමේ උත්සාහයක් ලංකාවේ පසුගිය ජනාධිපතිවරණය අවසන් වූ වහාම දැක ගන්නට ලැබුණා. එය කරන්නට උත්සාහ කෙරුණේ විශාල බදු කප්පාදුවක් කිරීම මඟිනුයි. නමුත්, ලංකාවේ තිබුණු ප්‍රශ්නය දේශීය ව්‍යවසාය වල ධාරිතාව තරමට නිෂ්පාදනය කර භාණ්ඩ හා සේවා විකිණිය හැකි ඉල්ලුමක් නොතිබීම නොවූ නිසා මේ බදු කප්පාදුව තුලින් සිදු වුනේ වැඩි වූ ඉල්ලුමට සරිලන සැපයුමේ වැඩි වීමක් සිදු නොවී මිල මට්ටම් ඉහළ යාම පමණයි.
මහ බැංකුවේ හදිසි මුදල් ප්‍රතිපත්ති තීරණ හේතුවෙන් මේ වෙලාවේ ලංකාවේ නිෂ්පාදිතය ඉහළ යා හැකි ආකාරයක් පෙනෙන්නට නැහැ. මිනිස්සුන්ගේ අතට වැඩියෙන් මුදල් එන තරමට ආනයන සඳහා ඉල්ලුම වැඩි වෙන එකයි වෙන්න ඉඩ තියෙන්නේ. රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට දැනෙන තල්ලුවක් නොලැබුණත්, මේ ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියා මාර්ග නිසා ආණ්ඩුවට දේශීය ණය ගැනීමනම් තරමක් පහසු වෙයි.
කෝවිඩ්-19 ප්‍රශ්නය මතු වන විට ලංකාව හිටියේ ගෙවුම් ශේෂ අර්බුදයක් අබිමුවයි. එහිදී පොඩි සැනසිල්ලකට තිබුණේ පහුගිය අවුරුද්දේ පාස්කු ප්‍රහාර නිසා සිදු වූ පසුබෑම මේ අවුරුද්දේදී නැවත යථා තත්ත්වයට පත් වීමේදී ආර්ථික වර්ධනය යම් තරමකින් ඉහළ යාමට තිබුණු ඉඩකඩයි. ඒ බලාපොරොත්තුවට කෝවිඩ්-19 ප්‍රහාරය එල්ල වීමත් සමඟ ලංකාවේ ණය අවදානම එකවර ක්ෂණිකව ඉහළ ගොස් තිබෙනවා.
පසුගිය සතිය ඇතුළත ලංකාවේ ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර වල ද්වීතියික වෙළඳපොළ ඵලදා අනුපාතික වක්‍රයේ ආසන්න හා දුරස්ථ අන්ත දෙකම එකවර ක්ෂණිකව පාදක අංක 120-130 අතර ප්‍රමාණයකිනුත්, මැද කොටස පාදක අංක 100කින් පමණකිනුත් ඉහළ යාම නොසලකා හළ නොහැකි රතු එළියක්. මේ ඉහළ යාම සිදු වී තිබෙන්නේ ඇමරිකාවේ පොලී අනුපාතික පහත වැටෙමින් තිබෙන තත්ත්වයක් යටතේ වීම තත්ත්වයේ භයානකකම උලුප්පා පෙන්වනවා.
මේ තත්ත්වය යටතේ විදේශ ව්‍යවහාර මුදලින් අලුත් වාණිජ ණය ලබා ගැනීම විශාල අභියෝගයක් බව මහ බැංකුව විසින් තේරුම් නොගන්න හේතුවක් නැහැ. අලුත් මුදල් ප්‍රතිපත්ති හරහා මුදා හැරෙන අතිරික්ත ද්‍රවශීලතාව රජයට දේශීය ණය ලබා ගන්න උදවුවක් වෙයි. නමුත්, ඉදිරි වසර ඇතුළත ගෙවිය යුතු බිලියන හයක පමණ විදේශ ණය හා වාරික ගෙවන්න වෙන්නේ රුපියල් වලින් නොවන නිසා ප්‍රශ්නයේ දෙවන කොටස එළෙසමයි.
